بررسی فقهی حقوقی فعالیت در سیستم بازاریابی شبکه ای

بازاریابی شبکه ای، پدیده ای جدید در عرصه مدیریت بازرگانی می باشد که با هدف حذف واسطه ها به وجود آمده است. این مدل از فروش، به دو دسته سالم و ناسالم تقسیم می گردد. در سیستم سالم، بر فروش کالا با تکیه بر گسترش زنجیره بازاریابان، تأکید می شود. در این نوع از بازاریابی، روابط فقهی متنوعی میان شرکت، سرشاخه و زیرمجموعه شکل می گیرد. نوع ناسالم، شکل انحراف یافته بازاریابی شبکه ای است. به گونه ای که در آن به عضوگیری اکتفا می شود. در این بازاریابی تنها یک رابطه به صورت رابطه شرکت و اعضاء وجود دارد.بررسی های فقهی-حقوقی در بخش سالم بر تطبیق عناوین بیع، اجاره، جعاله، وکالت، صلح، دلّالی و حق العمل کاری، متمرکز گشته است. بسیاری از این عناوین، بر روابط مختلف صدق می کند. در بخش ناسالم، احکام تکلیفی و وضعی، بر اساس دلایل عام وخاص بررسی می شود. در نتیجه حرمت، فساد، عدم ملکیت، ضمان و همچنین جرم بودن اثبات می گردد. روش تحقیق اسنادی و کتابخانه ای است.